Dubbele Belgische worstenbroden. Volgens de traditie bakken we ze op Verloren Maandag. Een eenvoudig culinair ritueel. ‘T goei van het leven moet je niet verloren laten gaan’ zei een klant en dat vinden wij ook. Er zijn bakkerijen waar ze enkel en alleen worstenbrood en appelbollen verkopen. Dit is vooral nabij Antwerpen zo, de traditie leeft daar nog heel erg.

Wanneer is het Verloren Maandag? Hier is discussie over. Wij houden de bakkersbond aan en ze geven aan ‘de maandag na Driekoningen’. Anderen houden aan dat er een zondag tussen Driekoningen en Verloren Maandag zou moeten zitten dus volgens hen is het dit jaar 14 januari Lundi Perdu.

Op maandag was de eedaflegging van ambtenaren. Hierna waren er overal feesten waardoor de maandag verloren was. Of hier de herkomst van de traditie ligt is niet duidelijk, maar deze uitleg zou wel verklaren waarom het in Limburg de maandag na aswoensdag Verloren Maandagen en in Aalst in oktober. Het is namelijk niet duidelijk wanneer de ambtenaren effectief verkozen werden.

In Nederland kennen ze op sommige plaatsen Koppermaandag. Kopperen betekent ‘zich tegoed doen aan spijs en drank’. En dat deed men in de lokale herbergen waar in de 18^e eeuw de machtige gilden hun nieuwjaarsfeesten vierden. Soms na het voorlezen van de gildeboeken. De ambachtslieden konden niet werken dus de maandag was verloren.

De feesten gingen gepaard met veel drank. Voor de herbergen was dit een goede dag en de herbergiers wilden dan ook dat mensen zo lang mogelijk bleven. Door ze een zoute worst aan te bieden kreeg men meer dorst en bleef men drinken. Met dit in samenwerking met de slager. Het feesten moest betaalbaar blijven dus er werd onverkoopbaar vlees, verloren vlees, aangeboden.

Ook de natiebazen in de Antwerpse haven wilden een goedkoop feest met Driekoningen. De havenarbeiders mochten die dag feesten en kregen een goedkope warme havenhap bestaande uit een worstenbroodje en een appelbol. Een ander verhaal vertelt dat de havenarbeiders vroeger op zondag hun loon uitbetaald kregen en al het geld opmaakten tijdens de Driekoningenfeesten. Op maandag moesten ze daarom gaan schooien voor een worstje en een appel. Daarna bij de bakker die er een worstenbroodje en een appelbol van maakte. Voor de bakkers en slagers was de maandag verloren omdat er zeer veel havenarbeiders, en dus schooiers, waren.

De worst en versgebakken brood komen als eerste terug in de verhalen. De appelbol kwam later. Voor de zoetekauwen of voor de elite. De appelbol was namelijk een culinair hoogstandje. Het worstenbroodje was dat niet. Het verhaal gaat dat het brood pas na een periode van voedselschaarste opgegeten werd. Eerder werd het brood aan de honden gegeven.

Waar de traditie ook vandaan komt, wij doen er aan mee. En ieder jaar meer mensen en bedrijven waar het een traditie is om tijdens de lunch een worstenbroodje en een appelbol te eten. Warm, dus we bakken de hele dag door. Alleen deze dag hebben we dus dubbele worstenbroden. De vertrouwde Belgische, maar dan met dubbele worst. Collega’s hebben allerlei varianten zoals worstenbrood met witloof, krieken of appelmoes. Wij houden het bij Hollandse en Belgische worstenbroodjes, Hollandse en Belgische appelbollen en frikandellenbroodjes en curryrollen.

Houd je ook van tradities? Vier dan Verloren Maandag met ons mee!