Zoek via Google naar koolhydraten en je krijgt meer dan 3 miljoen treffers. Over koolhydraten wordt veel gezegd en geschreven. Voor de een leveren koolhydraten noodzakelijke voedingstoffen, de ander zweert bij een koolhydraatarm dieet. Lees er hier alles over, met tips!

Wat zijn koolhydraten?

Koolhydraten zitten in je eten in de vorm van zetmeel, suikers en vezels. Ze leveren je lichaam energie net als vetten en eiwitten. Je kunt koolhydraten op twee manieren indelen: enkelvoudig of meervoudig en verteerbaar of onverteerbaar.

Enkelvoudige koolhydraten bestaan uit één suikermolecuul. Een voorbeeld is glucose en fructose. Meervoudige koolhydraten zijn de disachariden zoals lactose en sacharose, de oligosachariden zoals maltodextrine en zetmeel, de polysachariden.

Verteerbare koolhydraten kan het lichaam opnemen, niet verteerbare koolhydraten neemt het lichaam niet op, maar, en dat is een groot misverstand, deze zijn wel heel belangrijk voor de werking van de darmen. Dit zijn vezels. Voeding bevat verschillende soorten vezels. Vezels zorgen voor een verminderde kans op hart en vaatziekten, minder kans op diabetes type 2 en een lagere kans op kanker. Verder zijn ze dus belangrijk om de darmen gezond te houden.

Wat zou je moeten eten volgens het voedingscentrum?

Ons lichaam kan niet zonder koolhydraten. De hersenen kunnen niet zonder glucose en ook voor je rode bloedcellen zijn koolhydraten belangrijk. Verder heb je natuurlijk energie nodig. De gezondheidsraad adviseert voor volwassenen om 40 tot 70% van alle calorieën die je eet uit koolhydraten te halen. Eet je te weinig, dan val je af en gaat je lichaam spiereiwit gebruiken als voedingsbron waardoor je spieren zullen verslappen. Eet je teveel? Dan bestaat de kans dat je te weinig eiwitten en vetten eet en aan zult komen.

Koolhydraten leveren per gram 4 kilocalorieën. Dat is net zoveel als eiwitten en minder dan vetten (die leveren 9 kilocalorieën per gram). Ter indicatie een volkorenboterham levert ongeveer 80 kilocalorieën.

Wat zijn dan gezonde koolhydraatrijke producten?

Dat zijn, met stip op nummer één, volkorenproducten en granen, en vervolgens fruit, peulvruchten en groente. Deze verlagen ook het risico op hart- en vaatziekten. Eet dus volkorenbrood, volkorenpasta, bulger, zilvervliesrijst en veel groente en fruit.

Een eenvoudig manier om te onthouden wat goede of slechte voedingsbronnen zijn is: hoe meer suiker eraan toegevoegd is, des te minder goed is het voor je. Vooral frisdrank en fruitdrankjes zijn boosdoeners, gevolgd door snoep en koek.

Ik word dik van koolhydraten.

Van koolhydraten zelf wordt je niet dik. Je wordt er niet dikker dan van vetten of van eiwitten. Overgewicht ontstaat doordat je energiebalans niet goed is. Simpel gezegd: er komt meer binnen dan dat er uit gaat. Als je af wilt vallen dan moet je zorgen dat je minder calorieën eet en meer beweegt. Het eten van gezonde koolhydraatrijke producten is dan juist slim, omdat je er langer een verzadigd gevoel van krijgt. Maar eet dus niet teveel en let op wat je erbij eet en drinkt.  

Een koolhydraatarm dieet is voor de langere termijn niet aan te raden. Je zult afvallen, omdat je minder calorieën binnen krijgt dan dat je verbruikt, net als bij ieder ander dieet. De kans bestaat echter dat je teveel vetten zult gaan eten en dat je dieet te eenzijdig is waardoor je te weinig vitamine B, jodium en vezels binnenkrijgt. Tot slot zijn dit vaak strenge diëten die moeilijk vol te houden zijn, waardoor je kunt gaan jojo-en. Er zijn uitzonderingen zoals diabetes type 2 patiënten, maar dan onder begeleiding van een diëtist.

Van teveel suikers eten wordt je druk toch?

Dit is niet bewezen. Er is geen bewijs dat het eten van suikers leidt tot gedragsklachten of hyperactiviteit. Ook niet tot vermoeidheid. Wel is het zo dat als je veel suikers eet, de kans bestaat dat je te weinig andere voedingsstoffen binnenkrijgt, waardoor je je vermoeid of futloos kunt voelen. Een teveel aan fructose kan wel leiden tot darmklachten.

Noot: Er wordt veel onderzoek gedaan naar voeding en de effecten hiervan op ons lichaam. Er zijn ook veel experts en voedingscoaches en natuurlijk zijn we allemaal ervaringsdeskundige. Daarom is bovenstaand stuk gebaseerd op verschillende artikelen van het Voedingscentrum. Overigens bevatten noten ook veel vezels 😉